Γίνεται να βάλω PCIe 4.0 κάρτα γραφικών σε PCIe 3.0 μητρική; – Τι πρέπει να προσέξω;

Η αναβάθμιση της κάρτας γραφικών σε έναν υπολογιστή μπορεί να βελτιώσει σημαντικά τις επιδόσεις του σε μία σειρά από απαιτητικές διεργασίες, όπως η επεξεργασία πολυμέσων και το gaming, όμως θα πρέπει να γίνεται με έμφαση σε ορισμένα κριτήρια, προκειμένου να αποφευχθούν συνθήκες που ενδέχεται να μειώσουν και να περιορίσουν τη δυναμική του συστήματος.

 

Ένα από τα βασικά ερωτήματα ενός υποψήφιου αγοραστή μίας νέας GPU, είναι και το θέμα της υποστήριξης του διαύλου PCI, ειδικά εάν πρόκειται να τοποθετήσει κάποιο καινούριο μοντέλο σε έναν παλιότερο υπολογιστή.

Ως γνωστόν, οι κάρτες γραφικών συνδέονται με την μητρική μέσω θυρών PCIe, οι οποίες, όμως, δεν αποδίδουν όλες τις ίδιες ταχύτητες.

 

Μπορεί εδώ και αρκετά, πλέον, χρόνια, η συντριπτική πλειοψηφία των καρτών γραφικών και των μητρικών που κυκλοφορούν να κατασκευάζονται με το πρότυπο PCIe 4.0 , ωστόσο υπάρχουν και αρκετοί που διαθέτουν συστήματα με παλιότερες μητρικές κάρτες, και θέλουν απλώς να πάρουν μία καινούρια κάρτα γραφικών.

 

Είναι, λοιπόν, εφικτή η σύνδεση μίας PCIe 4.0 κάρτας γραφικών, σε μία PCIe 3.0 μητρική;

 

Η απάντηση είναι πως ναι, ο παραπάνω συνδυασμός υποστηρίζεται από το πρωτόκολλο, αφού διαχρονικά το PCIe κατασκευάζεται με πρόνοια συμβατότητας για τις παλαιότερες εκδόσεις, ωστόσο ενέχουν κάποιοι «αστερίσκοι».

 

Για να τους κατανοήσουμε, θα πρέπει αρχικά να εξηγήσουμε τη διαφορά μεταξύ PCIe 3.0 και 4.0, η οποία έγκειται κατά κύριο λόγο στην ταχύτητα.

Το PCIe 4.0 προσφέρει διπλάσιο εύρος ζώνης από τον προκάτοχό του. Συγκεκριμένα, μία υποδοχή PCIe 4.0 αγγίζει τα 2 GB/s ανά lane, ενώ μία PCIe 3.0 «τερματίζει» στο 1 GB/s ανά lane.

Ανάλογα με τον αριθμό των lanes, καθορίζεται και ο μέγιστος ρυθμός μετάδοσης που μπορεί να επιτευχθεί.

 

Για παράδειγμα, μία θύρα PCIe 3.0 x16 (δηλαδή με 16 lanes) παρέχει 16 GB/s συνολικό εύρος ζώνης.

Αντίστοιχα, μία υποδοχή PCIe 4.0 x16 μπορεί να φτάσει τα 32 GB/s.

 

Αν τοποθετήσουμε μία PCIe 4.0 κάρτα γραφικών σε μία PCIe 3.0 μητρική, παρά το γεγονός ότι θα λειτουργήσει κανονικά, η ταχύτητά της θα περιοριστεί στο μέγιστο εύρος μετάδοσης που υποστηρίζει η μητρική.

 

Αυτό κατά πάσα πιθανότητα θα είναι πρακτικά ανεπαίσθητο στην καθημερινή χρήση και το απλό gaming, αφού τα περισσότερα παιχνίδια και εφαρμογές δεν αξιοποιούν το σύνολο του εύρους ζώνης που υποστηρίζει το PCIe 3.0 .

Μπορεί να γίνει εμφανές, όμως, σε απαιτητικά προγράμματα και gaming υψηλών αναλύσεων, ιδιαίτερα αν μιλάμε για κάποιο κορυφαίο μοντέλο GPU, όπως μία RTX 4090 ή μια RX 7900 XTX.

 

Με πολύ απλά λόγια, αν μπει μία πολύ ισχυρή PCIe 4.0 κάρτα γραφικών σε μία PCI 3.0 μητρική, θα «χαντακωθούν» οι επιδόσεις της.

 

Κάτι ακόμη που θα πρέπει να ληφθεί υπόψη, είναι η χρήση της σωστής θύρας PCIe, καθώς πολλές μητρικές κάρτες, και ιδιαίτερα οι ATX, διαθέτουν περισσότερες από μία, με διαφορετικό αριθμό lanes έκαστη.

Βεβαιωθείτε ότι θα εγκαταστήσετε την GPU στην θύρα με τα περισσότερα lanes (συνήθως x16).

 

Για να δείτε αν είναι και οι PCIe 4.0 δίσκοι συμβατοί με τις PCIe 3.0 μητρικές, πατήστε εδώ.

 

εικόνα άρθρου: IDG