Η ελπίδα και οι αφελείς των κρυπτονομισμάτων

Τα κρυπτονομίσματα είναι μία ηλεκτρονική μορφή χρημάτων, ένας άυλος τύπος συναλλάγματος, δηλαδή, ο οποίος στην πραγματικότητα μεταφράζεται σε κάποια υπαρκτή αξία. Η όλη ιδέα των κρυπτονομισμάτων βασίζεται στην κρυπτογράφηση. Μέσω μίας ειδικής βάσης δεδομένων, του blockchain, μπορούν να επιτευχθούν κρυπτογραφημένες συναλλαγές, με απόλυτη ανωνυμία μεταξύ των συναλλασσόμενων, αλλά και μυστικότητα σχετικά με το είδος και το ποσό της συναλλαγής. Στην όλη διαδικασία δεν εμπλέκονται επ’ ουδενί τραπεζικά συστήματα.

Τα κρυπτονομίσματα οφείλουν την φήμη τους στην αδιανόητη εκτόξευση που γνώρισε το Bitcoin το 2017. Το Bitcoin είναι το πρώτο κρυπτονόμισμα που δημιουργήθηκε. Υπάρχει από το 2009, ωστόσο κανείς δεν ασχολήθηκε σοβαρά με αυτό μέχρι την θεαματική του άνοδο πριν από 3 χρόνια. Αυτό που συνέβη τότε δεν είχε προηγούμενο. Ένα εικονικό νόμισμα, μία ανύπαρκτη οντότητα που το 2012 είχε αξία περίπου 1€ το ένα, έφτασε το 2017 να αξίζει περίπου 20.000€, μία αύξηση της τάξεως του +20.000%. Άνθρωποι που είχαν αγοράσει μόνο μερικά Bitcoins όταν αυτά είχαν εξευτελιστική αξία, βρέθηκαν να είναι εκατομμυριούχοι από το πουθενά. Το Bitcoin έγινε έτσι παγκοσμίως γνωστό, προσελκύοντας το ενδιαφέρον πολλών πασίγνωστων πολυεθνικών, ακόμη και ολόκληρων χωρών, για τη χρήση του και την ενσωμάτωσή του στον τρόπο λειτουργίας τους.

Λόγω του ανοιχτού του κώδικα, το Bitcoin στάθηκε αφορμή για να δημιουργηθούν χιλιάδες μικρότερα κρυπτονομίσματα που ήθελαν να το μιμηθούν, με εκατομμύρια κόσμου να τα αγοράζει σε χαμηλές τιμές, ελπίζοντας σε μία επανάληψη της ιστορίας.

Κάπου εκεί, όμως, η όμορφη ιστορία τελειώνει. Ένα χρόνο μετά, το 2018, το Bitcoin συντρίβεται με τον ίδιο φαντασμαγορικό τρόπο που εκτοξεύθηκε. Από την αξία των 20.000€, έπεσε συντόμως στα 5.000€ μέσα σε ελάχιστους μήνες, παρασέρνοντας στον βυθό και όλα τα άλλα κρυπτονομίσματα που ίσως είχαν ξεκινήσει να αναπτύσσονται.

Και αυτό ήταν το λογικό. Τίποτα δεν δικαιολογούσε μία τόσο τρομακτική άνοδο ενός εικονικού νομίσματος και μάλιστα σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα. Ήταν επόμενο ότι όσο εύκολα ανέβηκε, τόσο εύκολα θα ξαναβρισκόταν και στον πάτο, και όσοι φέρθηκαν άπληστα και δεν πούλησαν το 2017 – ελπίζοντας σε ακόμα μεγαλύτερο κέρδος – έχασαν την ευκαιρία της ζωής τους.

Η ελπίδα όμως πεθαίνει τελευταία. Παρόλο που από την μεγάλη κατάρρευση του 2018, δεν έχει υπάρξει έως σήμερα καμία αξιόλογη θετική μεταβολή για κανένα κρυπτονόμισμα, αρκετοί είναι αυτοί που συνεχίζουν να αγοράζουν διάφορα κρυπτονομίσματα, καθώς είναι πεπεισμένοι ότι θα καταφέρουν και αυτοί με τον ίδιο τρόπο να γίνουν πλούσιοι. Είναι δύσκολο να εμπεδώσουν ότι αυτό που έγινε με το Bitcoin ήταν κάτι που συμβαίνει μία φορά, και ότι μάλλον δεν θα ξανασυμβεί ποτέ. Σκέφτονται ότι “αφού έγινε μία φορά, γιατί να μην ξαναγίνει;” . Και θα ήταν ενδεχομένως έξυπνη αυτή η σκέψη, αν δεν ήταν πέρα για πέρα αφελής. Όχι μόνο να εκτοξευθεί ένα κρυπτονόμισμα κατά μερικές χιλιάδες τοις εκατό όπως ονειρεύονται, αλλά αυτό να γίνει και στο συγκεκριμένο κρυπτονόμισμα που έχουν επενδύσει. Είναι απλά αστείο.

Αν χρωστάει κάπου την επιτυχία του το Bitcoin, είναι κυρίως στην καινοτομία του. Παρουσίασε έναν πρωτοποριακό τρόπο εκτέλεσης συναλλαγών, πλήρως αποκεντρωτικό και ανθεκτικό σε κάθε μορφής προσπάθεια για έλεγχο και παρέμβαση. Όλα τα κρυπτονομίσματα που το ακολούθησαν, δεν έχουν να προσφέρουν τίποτα καινούριο ή διαφορετικό, πέρα από ελάχιστες και αμελητέες διαφορές σε χρόνους συναλλαγής ή προμήθειες. Έτσι, ρεαλιστικά μιλώντας, οι πιθανότητες για παρόμοια επιτυχία οποιουδήποτε άλλου κρυπτονομίσματος είναι τουλάχιστον μηδενικές.

Το ενδεχόμενο να ξανανέβει το ίδιο το Bitcoin με τον αντίστοιχο τρελό ρυθμό που άγγιξε το 2017 – το λεγόμενο rally – είναι επίσης απίθανο. Η τραγική πτώση του το επαληθεύει αυτό. Το Bitcoin είχε την ευκαιρία και απέδειξε τις δυνατότητές του και την πρωτότυπή του ιδέα. Η δυσκολία όμως στην εφαρμογή του και στην προσαρμογή του στα καθημερινά δεδομένα και στις ζωές των ανθρώπων, έφερε εν τέλη την αποτυχία και συνεπώς την πτώση.

Πλέον, είναι πολύ δύσκολο για μία μεγάλη εταιρία, ή ένα μεγάλο χρηματοπιστωτικό ίδρυμα, να εμπιστευτεί, να υποστηρίξει και να χρηματοδοτήσει ένα εγχείρημα που εμφανώς απέτυχε.